Python Dersleri: Giriş Dersi, Python Rehberi

Giriş: Python Programlama Dili Nedir?

Python, son yılların en popüler programlama dillerinden biri haline gelmiştir. Guido van Rossum tarafından 1991 yılında geliştirilen bu yüksek seviyeli, nesne yönelimli programlama dili, basit sözdizimi ve geniş kütüphane desteği sayesinde hem yeni başlayanlar hem de deneyimli geliştiriciler tarafından tercih edilmektedir.

Python’ın Öne Çıkan Özellikleri

1. Okunabilirlik: Python’un temel felsefelerinden biri, kodun okunabilirliğidir. Bu nedenle diğer dillere kıyasla daha temiz ve anlaşılır bir sözdizimine sahiptir.

2. Çok Yönlülük: Web geliştirmeden veri bilimine, yapay zekadan oyun geliştirmeye kadar geniş bir kullanım alanı vardır.

3. Zengin Kütüphane Desteği: Standart kütüphanesi ve pip paket yöneticisi sayesinde binlerce harici kütüphaneye kolayca erişim sağlanabilir.

4. Topluluk Desteği: Büyük ve aktif bir kullanıcı topluluğuna sahiptir, bu da problem çözmede büyük kolaylık sağlar.

Python Kurulumu ve Çalıştırma

Python’ı kullanmaya başlamak için öncelikle bilgisayarınıza kurmanız gerekmektedir.

Windows’ta Python Kurulumu

1. Python’un resmi sitesinden (https://www.python.org/downloads/) en son sürümü indirin.

2. İndirilen kurulum dosyasını çalıştırın.

3. “Add Python to PATH” seçeneğini işaretlediğinizden emin olun.

4. Kurulum sihirbazını takip ederek kurulumu tamamlayın.

macOS’ta Python Kurulumu

macOS sistemler genellikle Python’ın eski bir sürümüyle birlikte gelir. Güncel sürümü kurmak için:

1. Homebrew paket yöneticisini kullanabilirsiniz:

   bash

   Copy

   brew install python

2. Veya resmi web sitesinden indirerek kurabilirsiniz.

Linux’ta Python Kurulumu

Çoğu Linux dağıtımında Python önceden yüklü gelir. Güncellemek için:

Debian/Ubuntu tabanlı sistemlerde:

sudo apt update
sudo apt install python3

Red Hat/CentOS tabanlı sistemlerde:

sudo yum install python3

Python Çalıştırma Yöntemleri

Python kodlarını çalıştırmanın birkaç temel yolu vardır:

1. Etkileşimli Kabuk (REPL): Terminalde python veya python3 yazarak etkileşimli kabuğa girebilirsiniz.

2. Python Dosyaları: .py uzantılı dosyalar oluşturup komut satırından çalıştırabilirsiniz:

   bash

   Copy

   python dosya_adi.py

3. IDE’ler ve Metin Düzenleyiciler: PyCharm, VS Code, Sublime Text gibi araçlarla daha gelişmiş ortamlarda çalışabilirsiniz.

Temel Python Sözdizimi

Python’da temel programlama kavramlarını anlamak için bazı temel örneklerle başlayalım.

Değişkenler ve Veri Tipleri

Python’da değişken tanımlamak için özel bir anahtar kelimeye gerek yoktur:

# Tam sayı (integer)
sayi = 42

# Ondalıklı sayı (float)
pi = 3.14

# Metin (string)
isim = "Python"

# Mantıksal değer (boolean)
dogru_mu = True

Python’daki temel veri tipleri:

• int: Tam sayılar (1, 2, -5 gibi)

• float: Ondalıklı sayılar (3.14, -0.001 gibi)

• str: Metinler (“merhaba”, ‘dünya’ gibi)

• bool: Mantıksal değerler (True veya False)

• list: Liste veri yapısı

• tuple: Demet veri yapısı

• dict: Sözlük veri yapısı

• set: Küme veri yapısı

Operatörler

Python’da temel operatörler:

Aritmetik Operatörler:

toplam = 5 + 3   # 8
fark = 10 - 2    # 8
carpim = 4 * 2   # 8
bolum = 16 / 2   # 8.0
us = 2 ** 3      # 8
mod = 10 % 3     # 1

Karşılaştırma Operatörleri:

5 == 5   # True
5 != 3   # True
5 > 3    # True
5 < 3    # False
5 >= 5   # True
5 <= 4   # False

Mantıksal Operatörler:

True and False   # False
True or False    # True
not True         # False

Koşul İfadeleri (if-elif-else)

Python’da koşul yapıları:

yas = 18

if yas < 18:
    print("Reşit değilsiniz")
elif yas == 18:
    print("Tam 18 yaşındasınız")
else:
    print("Reşitsiniz")

Döngüler

for döngüsü:

# Liste üzerinde döngü
meyveler = ["elma", "armut", "çilek"]
for meyve in meyveler:
    print(meyve)

# range fonksiyonu ile
for i in range(5):  # 0'dan 4'e kadar
    print(i)

while döngüsü:

sayi = 0
while sayi < 5:
    print(sayi)
    sayi += 1

Fonksiyonlar

Python’da fonksiyon tanımlama:

def merhaba_de(isim):
    return f"Merhaba, {isim}!"

print(merhaba_de("Ahmet"))  # Çıktı: Merhaba, Ahmet!

Listeler

Python’da liste kullanımı:

sayilar = [1, 2, 3, 4, 5]
meyveler = ["elma", "armut", "çilek"]

# Eleman ekleme
meyveler.append("muz")

# Eleman çıkarma
meyveler.remove("elma")

# Liste dilimleme
ilk_iki = meyveler[:2]  # ["armut", "çilek"]

Sözlükler (Dictionary)

Anahtar-değer çiftlerinden oluşan veri yapısı:

kisi = {
    "ad": "Ahmet",
    "yas": 25,
    "meslek": "mühendis"
}

# Değer erişimi
print(kisi["ad"])  # Ahmet

# Yeni değer ekleme
kisi["sehir"] = "İstanbul"

# Değer silme
del kisi["meslek"]

Python’da Nesne Yönelimli Programlama (OOP)

Python, nesne yönelimli programlamayı tam olarak destekler. Sınıflar ve nesneler oluşturulabilir.

Sınıf Tanımlama

class Kisi:
    # Yapıcı metod (constructor)
    def __init__(self, ad, yas):
        self.ad = ad
        self.yas = yas
    
    def tanit(self):
        print(f"Ben {self.ad}, {self.yas} yaşındayım.")

# Nesne oluşturma
kisi1 = Kisi("Ayşe", 30)
kisi1.tanit()  # Çıktı: Ben Ayşe, 30 yaşındayım.

Kalıtım (Inheritance)

class Ogrenci(Kisi):
    def __init__(self, ad, yas, ogrenci_no):
        super().__init__(ad, yas)
        self.ogrenci_no = ogrenci_no
    
    def ders_al(self, ders_adi):
        print(f"{self.ad} {ders_adi} dersini alıyor.")

ogrenci1 = Ogrenci("Mehmet", 20, "12345")
ogrenci1.tanit()  # Kisi sınıfından gelen metod
ogrenci1.ders_al("Matematik")  # Ogrenci sınıfına özel metod

Python Modülleri ve Paketleri

Python’un gücü, geniş standart kütüphanesi ve harici paketlerinden gelir.

Standart Kütüphane Modülleri

# math modülü
import math
print(math.sqrt(16))  # 4.0

# random modülü
import random
print(random.randint(1, 10))  # 1-10 arası rastgele sayı

# datetime modülü
from datetime import datetime
print(datetime.now())  # Şu anki tarih ve saat

Harici Paket Yükleme (pip)

Python paket yöneticisi pip ile harici paketler yüklenebilir:

pip install numpy pandas matplotlib

Python ile Dosya İşlemleri

Dosya Okuma ve Yazma

# Dosyaya yazma
with open("dosya.txt", "w", encoding="utf-8") as dosya:
    dosya.write("Merhaba Dünya!n")
    dosya.write("Python öğreniyorum.")

# Dosyadan okuma
with open("dosya.txt", "r", encoding="utf-8") as dosya:
    icerik = dosya.read()
    print(icerik)

Hata Yönetimi (try-except)

try:
    sayi = int(input("Bir sayı girin: "))
    print(10 / sayi)
except ValueError:
    print("Geçersiz sayı formatı!")
except ZeroDivisionError:
    print("Sıfıra bölme hatası!")
except Exception as e:
    print(f"Beklenmeyen hata: {e}")
else:
    print("İşlem başarılı!")
finally:
    print("İşlem tamamlandı.")

Python’da Popüler Kütüphaneler ve Kullanım Alanları

1. Web Geliştirme:

   • Django: Yüksek seviyeli web framework

   • Flask: Mikro web framework

2. Veri Bilimi ve Makine Öğrenmesi:

   • NumPy: Bilimsel hesaplamalar

   • Pandas: Veri analizi

   • Matplotlib: Veri görselleştirme

   • Scikit-learn: Makine öğrenmesi

3. Web Scraping:

   • BeautifulSoup: HTML/XML parsing

   • Scrapy: Web scraping framework

4. Oyun Geliştirme:

   • Pygame: Oyun geliştirme kütüphanesi

Python Öğrenmek İçin Kaynaklar

1. Resmi Dokümantasyon: https://docs.python.org/3/

2. Online Kurslar:

   • Coursera, Udemy, edX gibi platformlardaki Python kursları

3. Kitaplar:

   • “Python Crash Course” – Eric Matthes

   • “Automate the Boring Stuff with Python” – Al Sweigart

4. Topluluklar:

   • Stack Overflow

   • Python Türkiye topluluğu

Sonuç

Python, öğrenmesi kolay ancak güçlü bir programlama dilidir. Başlangıç seviyesinden ileri seviyeye kadar geniş bir yelpazede kullanım alanı sunar. Bu rehberde temel Python kavramlarını ele aldık, ancak Python öğrenme yolculuğunuz burada bitmiyor. Pratik yaparak ve projeler geliştirerek bilginizi pekiştirebilirsiniz.

Python öğrenmeye devam etmek için:

• Küçük projeler yapın

• Açık kaynak projelere katkı sağlayın

• Python topluluklarına katılın

• Sürekli yeni kütüphaneler ve framework’ler öğrenin

Unutmayın, iyi bir programcı olmanın yolu bol bol kod yazmaktan geçer. Python ile harika projeler yapmanız dileğiyle!